Bằng nhiều nỗ lực, từ năm 2006 - 2010, TPHCM đã tạo lập được hơn 33 triệu m2 diện tích nhà ở dành cho người thu nhập thấp, công nhân, các hộ dân bị giải tỏa...

Tạo lập quỹ nhà ở là chương trình lớn được Đảng bộ và chính quyền TPHCM xác định tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP lần thứ VIII nhiệm kỳ 2006 - 2010. Dù trong thực tế triển khai, TP đã gặp rất nhiều khó khăn do ảnh hưởng cuộc khủng hoảng tài chính và suy giảm kinh tế toàn cầu, tuy nhiên, bằng nhiều nỗ lực, qua 5 năm (2006 - 2010), TPHCM đã tạo lập được trên 33,34 triệu m² diện tích nhà ở, vượt 4% so với chỉ tiêu đã đề ra (32 triệu m²).

Chung cư Tân Mỹ (quận 7) được xây dựng khang trang để tái định cư cho các hộ dân sinh sống trên rạch Ụ Cây.Ảnh: Tấn Thạnh

Chăm lo chỗ ở công nhân, người thu nhập thấp

Với chủ trương xã hội hóa nhà ở công nhân, tính đến nay, tổng diện tích sàn nhà lưu trú công nhân đã được xây dựng trên toàn TP là trên 1,3 triệu m² (vượt 36% so với chỉ tiêu đến năm 2010 là 1 triệu m²), đáp ứng khoảng 433.000 chỗ ở. Điều đáng nói là trong số này, Nhà nước và các doanh nghiệp đầu tư hơn 137.300 m² (chiếm khoảng 10%), 90% còn lại là do các cá nhân, hộ gia đình đầu tư xây dựng, qua đó cho thấy chủ trương và các cơ chế chính sách xã hội hóa việc đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân của TP là rất hiệu quả.

Theo Tổng cục Điều tra dân số và nhà ở, diện tích nhà ở của người dân TPHCM đạt 25,7 m²/người, thuộc nhóm các tỉnh, thành có diện tích ở bình quân đầu người cao nhất nước.

Sau khi có Quyết định số 67/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về ban hành một số cơ chế, chính sách phát triển nhà ở cho người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị, đến nay trên địa bàn TPHCM đã có 12 chủ đầu tư đăng ký chính thức tham gia xây dựng nhà ở cho người thu nhập thấp quy mô trên 817.000 m2 sàn xây dựng, với 10.186 căn hộ. Ngoài ra, UBND TP cũng đã chấp thuận chủ trương đầu tư xây dựng nhà ở thu nhập thấp cho 5 chủ đầu tư với quy mô 6.329 căn hộ phục vụ khoảng 22.000 người. Trong năm 2010, đã khởi công được 2 dự án với quy mô 852 căn hộ, tổng mức đầu tư 543,6 tỉ đồng.

30.000 căn hộ tái định cư

Theo Sở Xây dựng TPHCM, trong giai đoạn 2006-2010, TPHCM thực hiện 512 dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, tổng cộng có 67.543 hộ dân bị ảnh hưởng nên nhu cầu tái định cư (TĐC) là rất lớn. Chương trình xây dựng 30.000 căn hộ đã được đầu tư để bố trí TĐC cho người dân. Từ năm 2006 đến nay, chương trình đã hoàn thành và bàn giao đưa vào sử dụng 88 dự án với 16.328 căn/nền, 42 dự án còn lại hiện đang tiếp tục triển khai xây dựng, quy mô 17.240 căn/nền.

Theo nhận định của cơ quan chức năng, tuy doanh nghiệp đăng ký tham gia chương trình xây dựng nhà TĐC nhiều nhưng số lượng doanh nghiệp bán sản phẩm cho TP rất hạn chế. Trước đây, khi phương thức xác định giá mua căn hộ chung cư chưa sát với thị trường và chưa đáp ứng được yêu cầu sinh lời của chủ đầu tư nên phần nhiều chưa thỏa thuận được giá mua với chủ đầu tư. Để tháo gỡ, UBND TP đã có chính sách cho phép các quận - huyện chủ động tìm kiếm, rao mua theo giá thỏa thuận, do vậy đã kịp thời tháo gỡ các khó khăn để quận - huyện chủ động mua lại quỹ nhà TĐC, thực hiện đúng chủ trương của TP đề ra: Nơi ở mới phải tốt hơn nơi ở cũ!

Điểm sáng rạch Ụ Cây

Chương trình di dời, TĐC các hộ dân sống trên và ven kênh rạch cũng đã được TP tập trung thực hiện và đạt được kết quả nhất định, góp phần vào quá trình chỉnh trang đô thị. Từ năm 2006 đến nay, tổng số hộ đã thực hiện di dời của chương trình là 7.297/15.000 hộ dân, dự kiến đến cuối năm 2010 sẽ đạt trên 8.000 hộ. Để giảm áp lực cho ngân sách Nhà nước, TP đã chỉ đạo thực hiện chương trình theo phương thức xã hội hóa. Dự án rạch Ụ Cây (quận 8) được chọn thí điểm theo phương thức này. Đây là dự án có quy mô lớn, đến nay đã thực hiện thành công, hiện đã hiệp thương và ban hành quyết định bồi thường, di dời cho 905/905 hộ. Tại lễ khởi công nạo vét rạch Ụ Cây trong tuần qua, Chủ tịch UBND TPHCM Lê Hoàng Quân đã nhấn mạnh: “Rạch Ụ Cây là một điểm sáng. Các đơn vị liên quan nên coi đây là bài học kinh nghiệm để thực hiện tiếp chương trình di dời các hộ dân sống trên và ven kênh rạch để từng bước nâng cao chất lượng sống của người dân!”.

Còn Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Nguyễn Thành Tài nhận định: “Bên cạnh mục tiêu phát triển nhanh và vượt trội về kinh tế, TPHCM rất chú trọng đến công tác an sinh - xã hội. Chương trình phát triển nhà ở đã thể hiện trách nhiệm của toàn hệ thống chính trị trong việc tạo lập và phát triển quỹ nhà ở, tạo điều kiện nâng cao chất lượng sống cho cư dân TP, góp phần ổn định chính trị - xã hội”.