Giá thép sẽ hạ nhiệt trong quý II/2010 (ảnh minh họa)

Kinh tế thế giới hồi phục mạnh mẽ từ nửa cuối 2009 và đầu 2010 đã thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ thép, cùng với sự khan hiếm nguồn nguyên liệu luyện kim đã làm giá nguyên liệu và sản phẩm thép thế giới tăng cao trong thời gian qua (tăng từ 50-100% so với cùng kỳ 2009, riêng trong 3 tháng đầu năm 2010 giá đã tăng từ 20 - 30%).

Cụ thể, giá quặng sắt năm 2010 tăng 160% so với 2009, than mỡ tăng 100%, thép vụn tăng 77%, phôi thép tăng 54% (giá phôi hiện ~620-630 USD/T, tăng gần 100 USD so với đầu tháng 3).

Do sản xuất thép trong nước vẫn phụ thuộc nhiều vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu (~70% thép vụn, 40 - 50% phôi thép phải nhập khẩu) nên giá thép trong nước cũng chịu tác động mạnh từ biến động giá thép thế giới thời gian qua (chi phí phôi thép chiếm 80 - 90% trong cơ cấu giá thành thép XD).

Ngoài ra, việc các yếu tố tác động tới chi phí đầu vào khác như tỷ giá, thuế VAT (tăng từ 5% lên 10%), giá điện tăng… cùng với nhu cầu trong nước tăng cao đã làm giá thép trong nước tăng mạnh, đặc biệt trong tháng 3 và đầu tháng 4.

Theo số liệu từ Hiệp hội thép Việt Nam, tiêu thụ thép xây dựng quý I của các thành viên hiệp hội đạt 1.220 ngàn tấn, trong đó riêng tháng 3 đạt 568 ngàn tấn, tăng 60% so với cùng kỳ và tăng 88% so với T3/2009. Trong đó, riêng tổng công ty thép đạt gần 600 ngàn tấn tăng trên 30% so với cùng kỳ chiếm 53% thị phần trong Hiệp hội thép Việt Nam.

Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, việc nhu cầu tăng mạnh trong tháng 3 có khả năng tiềm ẩn yếu tố tích trữ, đầu cơ. Như vậy, phần nhiều lượng thép các nhà máy bán ra vẫn chưa đưa vào sử dụng mà còn ở dạng tồn kho trong xã hội.

Bên cạnh đó, theo số liệu Hiệp hội thép Việt Nam, lượng tồn kho thép xây dựng của các nhà sản xuất vẫn ở mức an toàn (~200.000 tấn,) đồng thời dự trữ phôi thép cũng đang ở mức cao ~530.000 tấn, cộng với lượng hàng về đủ đáp ứng cho nhu cầu các tháng tới. Cùng với việc áp lực về cầu trong thời gian tới sẽ giảm, giá thép trong nước sẽ hạ nhiệt.

Ngoài ra, áp lực cạnh tranh giữa các nhà sản xuất trong nước (trên 30 doanh nghiệp lớn nhỏ) và nguy cơ từ thép nhập khẩu do mức thuế bảo hộ đối với ngành thép hiện khá thấp cũng là yếu tố làm giảm áp lực tăng giá.

Về nguồn cung thép, lãnh đạo tổng công ty thép cho biết, hiện nay công suất cán thép xây dựng trong nước đã lên tới hơn 7 triệu tấn/năm, trong đó hệ thống Tcty là gần 4 triệu tấn/năm, đạt 80% so với nhu cầu về thép xây dựng của cả nước (chỉ khoảng hơn 5 triệu tấn). Vì vậy, Tcty có thể khẳng định sẽ không xẩy ra tình trạng thiếu thép trong thời gian tới.