Các ngân hàng bắt đầu áp dụng lãi suất thỏa thuận. Ảnh: Giang Huy

Sàn và trần lãi suất (LS) cho vay thỏa thuận bằng VND mới đang dần lộ diện gần như tương đương với các mức kỳ vọng trước đó. Như rất nhiều những lần điều chỉnh lớn trước đây, nhóm các NHTM cổ phần vẫn đang "im hơi lặng tiếng" nghe ngóng.

Giảm về mức chung

Gần như tương đương với kế hoạch giảm LS được đưa ra cách đây ít ngày, BIDV hôm qua chính thức công bố biểu LS cho vay thỏa thuận mới đối với các nhu cầu vốn thực hiện phương án sản xuất kinh doanh, dịch vụ, đầu tư phát triển và đời sống.

Không ấn định mức LS cụ thể đối với từng nhóm khách hàng, song BIDV lần này đưa ra trần LS tối đa thấp hơn rất nhiều mức LS phổ biến hiện này. Các khoản vay ngắn hạn theo đó có LS cao nhất là 14%/năm và giảm xuống còn 13%/năm đối với khu vực nông nghiệp, nông thôn, cho vay xuất khẩu, doanh nghiệp nhỏ và vừa. Không có mức chênh lệch quá nhiều, LS tối đa đối với các khoản vay trung và dài hạn phục vụ sản xuất - kinh doanh được BIDV ấn định ở mức 14,5%/năm.

Với việc khống chế trần LS cho vay thỏa thuận như trên, một lãnh đạo của BIDV cho hay, các chi nhánh trong toàn hệ thống sẽ căn cứ vào cung cầu thực tế trên thị trường, nhu cầu vay vốn cũng như xếp hạng tín nhiệm của khách hàng để quy định mức LS cho vay cụ thể đối với khách hàng và các khoản vay. Mức LS 14%/năm như của BIDV, theo như ý kiến của lãnh đạo nhiều NHTM trong buổi làm việc với Hiệp hội Ngân hàng VN cách đây ít ngày, nên là mức LS phổ biến và chung nhất cho mặt bằng LS cho vay thỏa thuận hiện nay.

Cũng tại cuộc họp trên, hầu hết các ý kiến đều cho rằng, nên để LS cho vay ngắn hạn không quá 14%/năm và trần LS cho vay trung, dài hạn ở mức 15%/năm. Đồng tình với quan điểm này, TGĐ Vietcombank – ông Nguyễn Phước Thanh trước đó cho rằng, ngân hàng này cũng sẽ giữ LS cho vay trung và dài hạn ở mức 14-15%/năm và kéo LS cho vay ngắn hạn xuống dưới mức 14%/năm.

Nóng đầu vào

Trong khi còn tiếp tục thăm dò LS cho vay, một loạt các NHTM bao gồm cả nhóm nhà nước và cổ phần trong một vài ngày gần đây ào ạt tăng mạnh LS đầu vào VND, phá vỡ hoàn toàn “trần” LS huy động tối đa không quá 10,5%/năm được NHNN chỉ đạo trước đó.

ACB gần như là ngân hàng đầu tiên phá vỡ mức quy định trên khi đưa LS tiền gửi tiết kiệm thả nổi VND lên mức 11,6%/năm với các khoản tiền gửi giá trị lớn. Một loạt các kỳ hạn khác với số tiền gửi từ 500 triệu đồng đến dưới 10 tỉ đồng cũng được nâng lên mức 10,7% - 11,58%/năm. Song đỉnh LS huy động này của ACB ngay lập tức bị phá bỏ khi VietABank công bố biểu LS huy động mới.

Áp dụng mức tăng chung cho nhiều kỳ hạn công bố tăng LS tiền gửi tiết kiệm VND cho nhiều kỳ hạn gửi tiền với mức tăng lên tới 0,51% đến 1,31%/năm. Sau điều chỉnh này, các kỳ hạn gửi tiền tiết kiệm 1-12 tháng tại VietABank có LS lên đến 11-11,8%/năm, tăng dần theo kỳ hạn gửi tiền.

Chưa dừng lại ở đây, VietABank còn tuyên bố sẽ tặng thêm LS 0,03-0,1%/năm cho các khách hàng gửi tiết kiệm từ 100 triệu đồng trở lên. LS huy động cao nhất tại NH này như vậy đang lên đến 11,9%/năm và tạm thời giữ ngôi vị dẫn đầu trên thị trường.

Các NHTM nhà nước cũng không chịu ngồi yên và theo công bố ngày 15.4, BIDV cũng đưa LS huy động vốn tối đa lên gần chạm mức 11,5%. Các chi nhánh thành viên trên cơ sở trần LS này và căn cứ vào cung cầu thị trường được phép ấn định mức LS huy động cụ thể.

Sự phá vỡ trần LS huy động theo quy định của NHNN (không quá 10,5%/năm), trong lúc cơ quan này chưa có bất cứ văn bản tháo gỡ nào cho thấy với việc áp dụng cơ chế cho vay LS thỏa thuận, việc áp dụng trần huy động như trước đây không còn phù hợp. Và chính các NHTM đã mạnh dạn chứng minh nhận định này bằng biểu LS thực tế. Thế nên khi mà các NHTM nhà nước tham gia, nhóm các NHTM cổ phần cũng sẽ không ngồi yên. Rầm rộ đẩy LS huy động lên và thực hiện cho vay theo LS thỏa thuận mới sẽ là diễn biến dễ hình dung trên thị trường ngân hàng trong thời gian tới đây.