Nhiều người rất e ngại thủ tục pháp lý khi chuẩn bị xây nhà vì tâm lý cứ nghĩ dính đến thủ tục hành chính là nghĩ đến cái gì rắc rối và phiền hà.

Tuy nhiên, trên địa bàn TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung, quy định về thủ tục xây dựng ngày càng được giản lược. Tại bất cứ bộ phận tiếp dân của UBND hoặc các văn phòng KTS, các công ty thiết kế, xây dựng... đều niêm yết các bộ hồ sơ mẫu về xây dựng, bạn chỉ cần đến để tham khảo các bộ hồ sơ mẫu và tuân theo hướng dẫn của kiến trúc sư là đủ.

Theo quy định mới nhất vừa được ban hành ngày 16-9-2010 của UBND TP.HCM, công trình sửa chữa, cải tạo, lắp đặt thiết bị bên trong không làm thay đổi kiến trúc, quy mô diện tích, kết cấu chịu lực và an toàn của công trình thì không phải xin giấy phép xây dựng (GPXD). Nhà ở riêng lẻ do UBND quận, huyện cấp GPXD, nhà ở tại các điểm dân cư nông thôn (khu đã có quy hoạch) thì do UBND xã cấp GPXD. Đây là những điểm mới trong thủ tục cấp phép xây dựng, giúp chủ đầu tư ở vùng nông thôn vốn không thuận tiện về giao thông không phải đi lại xa xôi để xin giấy phép như trước.

Ngoài ra, các thủ tục xây dựng vẫn như cũ, đó là trước khi khởi công xây dựng công trình, nhà ở riêng lẻ, bạn phải có GPXD. Việc tiếp nhận và trả hồ sơ xin cấp GPXD công trình được thực hiện theo cơ chế một cửa liên thông, tức là bạn đến nộp hồ sơ đầy đủ, được hẹn trong thời hạn không quá 20 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ; đối với nhà ở riêng lẻ là không quá 15 ngày thì đến nhận giấy phép về.

Theo Điều 20 của Nghị định số 12/2009/NĐ-CP ngày 12-2-2009 của Chính phủ quy định về thủ tục xây dựng công trình và nhà ở đô thị, hồ sơ xin cấp GPXD gồm:

Đơn xin cấp GPXD theo mẫu. Trường hợp xin cấp GPXD tạm có thời hạn thì trong đơn xin cấp GPXD còn phải có cam kết tự phá dỡ công trình khi nhà nước thực hiện giải phóng mặt bằng.

Bản sao một trong những giấy tờ về quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

Bản vẽ thiết kế. Riêng đối với công trình sửa chữa, cải tạo yêu cầu phải có GPXD thì phải có ảnh chụp hiện trạng công trình.

Với công trình nhà ở nông thôn, thủ tục bao gồm:

Đơn xin cấp GPXD theo mẫu.

Bản sao một trong những giấy tờ về quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

Sơ đồ mặt bằng xây dựng công trình trên lô đất và các công trình liền kề (nếu có) do chủ nhà ở đó tự vẽ.

Có một điều mà các bạn cần lưu ý, nếu muốn điều chỉnh thiết kế xây dựng công trình khác với nội dung GPXD đã được cấp, bạn phải xin điều chỉnh GPXD trước khi thi công tại cơ quan đã cấp phép xây dựng. Thời hạn chấp nhận điều chỉnh là 10 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

Ngoài thủ tục liên quan đến pháp lý, có những thủ tục khác cũng khiến nhiều người khi xây nhà phải lo ngại như làm thế nào để chọn được nhà thầu có năng lực, nguyên vật liệu xây dựng chất lượng, hạch toán kinh tế ra sao… Trong các khoản trên thì khoản chọn nguyên vật liệu luôn khiến các chủ nhà thiếu tự tin và lo lắng nhất. Nhưng bạn cứ an tâm, cũng như thủ tục pháp lý đề cập ở trên, việc lựa chọn nguyên vật liệu ngày nay trở nên đơn giản hơn khi bạn chịu khó tìm tòi và đưa ra những lựa chọn sáng suốt.

Để chọn được một loại vật liệu chất lượng, bạn cũng cần có những bước chuẩn bị hợp lý. Lấy ví dụ nếu chọn lựa xi măng, đầu tiên bạn phải “thẩm định uy tín, năng lực” của nhãn hàng mà bạn định lựa chọn. Dấu hiệu nhận biết điều này không quá khó. Đó là nhãn hiệu dễ nhận thấy trên thị trường, xuất hiện hầu khắp các công trình xây dựng, dễ dàng tìm mua ở các cửa hàng vật liệu xây dựng... Điều kế tiếp, quan trọng hơn nhưng bạn phải chịu khó tìm hiểu một chút, bạn cần nắm rõ những kiến thức cơ bản về xi măng, vì đây chính là thành phần quan trọng, là nền tảng tạo nên mọi công trình. Xi măng gọi là chất lượng phải đảm bảo các yếu tố như độ kết dính cao, ổn định, bền chắc và bề mặt láng mịn. Chủng loại xi măng cũng là yếu tố bạn nên quan tâm, nếu bạn chỉ cần xây nhà dân dụng thì dùng loại xi măng đa dụng là phù hợp nhất.

Tất cả những kiến thức nói trên không quá khó để bạn tiếp cận trong thời đại công nghệ thông tin như hiện nay. Những thông tin cụ thể, các văn bản, biểu mẫu, những vấn đề liên quan về pháp lý lẫn kiến thức xây dựng bạn có thể tham khảo và tải về tại trang web http://cungxaytoam.com. Dù có nhiều thủ tục đi nữa nhưng nếu nắm vững những kiến thức cơ bản và đưa ra những quyết định đúng thì hành trình xây nhà của bạn sẽ trở nên thuận lợi, thoáng đãng hơn rất nhiều.